Sebastian Pether

Sebastian Pether (1793–1844) był angielskim malarzem pejzażystą, znanym z sugestywnych przedstawień światła księżycowego, zachodów słońca i światła ognia, tematów, które zapewniły mu pozycję wybitnego członka „Moonlight Pethers”, artystycznej rodziny, do której należeli jego ojciec, Abraham Pether, i brat, Henry Pether. Urodzony w Londynie 24 listopada 1793 roku i ochrzczony w kościele św. Łukasza w Chelsea, Sebastian odziedziczył silne artystyczne koneksje, gdyż jego ojciec również specjalizował się w scenach nocnych. Od najmłodszych lat zanurzył się w tym specyficznym gatunku, który zdefiniował jego karierę i tożsamość artystyczną, choć jego życie naznaczone było znacznymi trudnościami i ciągłą walką o stabilizację finansową.

Jako najstarszy syn, Sebastian William Thomas Pether kształcił się artystycznie bezpośrednio u swojego ojca, Abrahama, którego techniki i preferencje tematyczne wiernie naśladował. Szybko rozwinął biegłość w uchwytywaniu subtelnych niuansów światła i cienia, szczególnie eterycznego blasku księżyca i dramatycznego migotania ognia. Jednak życie osobiste Pethera wkrótce napotkało poważne wyzwania. Ożenił się młodo i został ojcem licznej rodziny, ostatecznie mając dziewięcioro dzieci. Ten obowiązek domowy, w połączeniu z ograniczonymi możliwościami lukratywnych zamówień lub częstych wystaw, zmusił go do niepewnej zależności od handlarzy dzieł sztuki, którzy często wykorzystywali jego desperacką potrzebę dochodu, płacąc skromne sumy za jego misternie wykonane płótna. Pomimo tych nacisków, Pether był człowiekiem intelektu i wykształcenia, twierdząc nawet, że jest autorem oryginalnej koncepcji pompy żołądkowej, pomysłu, który rzekomo zaproponował chirurgowi Andrew Jukesowi.

Twórczość artystyczna Pethera obejmowała głównie pejzaże skąpane w efektach atmosferycznych, ze szczególnym upodobaniem do scen oświetlonych światłem księżyca, ciepłymi barwami zachodu słońca lub dramatyczną intensywnością pożarów. Jego prace często charakteryzują się romantyczną wrażliwością, czasami zapuszczając się w „capricci” – pomysłowe fantazje architektoniczne i topograficzne, które przemawiały do gustów okresu Regencji i wczesnego wiktoriańskiego. Chociaż niektóre współczesne i późniejsze relacje odnotowują tendencję do „zielonkawych tonów” w obrazach Sebastiana, nieco różnicując jego paletę w obrębie dorobku rodziny, szerszy styl rodziny Pether kojarzony jest również z umiejętnym wykorzystaniem światłocienia do tworzenia głębi i dramatyzmu. Jego zdolność do przekazywania tajemnicy i wzniosłego piękna nocnego świata była kluczowa dla jego atrakcyjności, nawet jeśli nagrody finansowe były skąpe.

Przez całą swoją karierę Sebastian Pether miał trudności z zapewnieniem sobie stałego mecenatu lub zdobyciem szerokiego uznania publicznego za pośrednictwem głównych instytucji artystycznych. Jego prace były wystawiane w Królewskiej Akademii, w szczególności „Widok z mostu Chelsea na zniszczenie teatru Drury Lane” w 1814 roku. Inne znaczące dzieło, „Karawana zaskoczona przez trąbę powietrzną”, zostało zamówione w 1826 roku przez Johna Fleminga Leicestera, który wyróżnia się jako jedyny znany stały mecenas Pethera. Pomimo jego talentu i produktywności, rynek sztuki tamtych czasów, zwłaszcza dla artystów bez silnych koneksji lub niezależnych środków, był surowy. Jego zależność od handlarzy oznaczała, że jego obrazy były często sprzedawane szybko i tanio, zapewniając niewielką ulgę w jego kłopotach finansowych. Szczególnie zniechęcający epizod miał miejsce wiosną 1842 roku, kiedy trzy jego obrazy, zgłoszone do Królewskiej Akademii z pomocą ramarza, zostały odrzucone, co podkreślało jego nieustanną walkę o uznanie.

Późniejsza część życia Pethera była naznaczona głęboką tragedią osobistą i nieustannym napięciem finansowym. Przeżył utratę trojga dorosłych dzieci z powodu gruźlicy, a wkrótce po jego własnej śmierci kolejny syn zmarł na tężec; jego najstarszy syn, William, rozpoczął karierę jako artysta mozaikowy. Te druzgocące straty, spotęgowane ciągłą presją utrzymania licznej rodziny, niewątpliwie mocno odbiły się na jego samopoczuciu. Sebastian Pether zmarł stosunkowo młodo, w wieku 51 lat, 14 marca 1844 roku w York Cottage, Battersea Fields w Londynie, ulegając „atakowi zapalnemu”. Jego śmierć pozostawiła jego ocalałą rodzinę w nędzy, co wymagało publicznej zbiórki pieniędzy na ich wsparcie. Lata później, w listopadzie 1876 roku, w „The London Times” pojawił się nawet apel charytatywny na rzecz jego ocalałej córki, która podobno popadła w nędzę po tym, jak zniszczyła sobie wzrok pracując jako szwaczka.

Dziedzictwo Sebastiana Pethera to dziedzictwo utalentowanego artysty, który pomimo życia pełnego przeciwności losu konsekwentnie tworzył urzekające pejzaże, które umiejętnie badały wzajemne oddziaływanie światła i ciemności. Jako jeden z „Moonlight Pethers” przyczynił się do charakterystycznej tradycji rodzinnej w sztuce brytyjskiej. Jednak jego prace czasami były błędnie przypisywane, często mylone z pracami jego brata, Henry'ego Pethera, którego obrazy były generalnie sygnowane i uważane za bardziej realistyczne i dopracowane. Historia Sebastiana jest przejmującym przypomnieniem ekonomicznej wrażliwości, z jaką borykało się wielu artystów w XIX wieku. Chociaż nigdy nie osiągnął sukcesu finansowego ani szerokiej sławy niektórych współczesnych, jego obrazy pozostają doceniane za ich atmosferyczne piękno, romantyczną ewokację nocy i cichy dramat, który przekazują, zapewniając mu miejsce znaczącej postaci wśród angielskich malarzy pejzażystów jego epoki.