Joaquín Sorolla

Joaquín Sorolla y Bastida, geboren in Valencia, Spanje, op 27 februari 1863, ontpopte zich tot een van Spanjes meest gerenommeerde schilders, gevierd om zijn meesterlijke weergave van licht en zijn levendige scènes van het Spaanse leven. Op tweejarige leeftijd wees geworden na een cholera-epidemie, werden Sorolla en zijn jongere zus opgevoed door hun tante en oom van moederskant. Zijn wonderbaarlijke artistieke talent was al vroeg duidelijk; op negenjarige leeftijd kreeg hij kunstonderwijs en op vijftienjarige leeftijd werd hij toegelaten tot de Academie van San Carlos in Valencia. Zijn vormingsjaren omvatten verdere studies in Rome, gefinancierd door een beurs, en een transformerend verblijf in Parijs in 1885, waar hij kennismaakte met de moderne schilderkunst, met name de werken van Jules Bastien-Lepage en Adolph von Menzel. In 1888 trouwde hij met Clotilde García del Castillo, die zijn levenslange muze en een frequent onderwerp in zijn schilderijen zou worden.

Sorolla's vroege carrière, na zijn verhuizing naar Madrid in 1890, werd gekenmerkt door grote doeken die historische, mythologische en sociaal-realistische thema's verkenden. Zijn doorbraak kwam met "Otra Margarita" (Een andere Marguerite, 1892), dat een gouden medaille won op de Nationale Tentoonstelling in Madrid en de eerste prijs op de Internationale Tentoonstelling van Chicago. Dit succes werd gevolgd door "De terugkeer van de visserij" (1894), bewonderd op de Parijse Salon en aangekocht door de Franse staat, wat de richting van zijn rijpe oeuvre aangaf. Een cruciaal werk, "Trieste erfenis!" (1899), dat kreupele kinderen afbeeldt die in zee baden, leverde hem de Grand Prix op tijdens de Wereldtentoonstelling in Parijs in 1900. Hoewel dit schilderij het hoogtepunt markeerde van zijn betrokkenheid bij openlijke sociale thema's, onthulden de voorbereidende schetsen zijn ontluikende interesse in het vastleggen van glinsterend licht en een behendig gehanteerd medium, wat zijn beroemde luministische stijl aankondigde.

Sorolla werd bekend als de 'schilder van het licht', en excelleerde in het vastleggen van de stralende mediterrane zon en de effecten ervan op water, landschappen en mensen, met name op de stranden van zijn geboortestad Valencia. Hij schilderde voornamelijk en plein air, zijn doeken droegen vaak sporen van zand, een bewijs van zijn directe betrokkenheid bij zijn onderwerpen. Zijn stijl, een variant van het impressionisme die vaak 'luminisme' of 'sorollisme' wordt genoemd, omvatte zwaar opgebrachte pigmenten, energieke penseelstreken en een palet van briljante kleuren om het intense licht en de sfeer over te brengen. Internationale erkenning groeide met een zeer succesvolle solotentoonstelling in de Galeries Georges Petit in Parijs in 1906, wat leidde tot zijn benoeming tot Officier in het Legioen van Eer. Zijn tentoonstelling in 1909 in de Hispanic Society of America in New York City was een triomf, resulterend in talrijke verkopen en een prestigieuze opdracht om president William Howard Taft te schilderen.

Hoewel formele portretkunst niet zijn favoriete genre was, produceerde Sorolla talrijke meeslepende portretten, vaak van zijn familie, zoals "Mijn familie" (1901) en het stralende "Mijn vrouw en dochters in de tuin" (1910). Hij vond buitenlocaties ideaal voor portretkunst, waarbij hij Spaanse royalty zoals koning Alfonso XIII en Amerikaanse figuren zoals Louis Comfort Tiffany vastlegde in zonovergoten omgevingen. Zijn meest ambitieuze onderneming was de "Visie van Spanje", een serie van veertien monumentale muurschilderingen in opdracht van Archer Milton Huntington voor de Hispanic Society of America. Tussen 1911 en 1919 reisde Sorolla uitgebreid door Spanje, waarbij hij het regionale leven, kostuums en landschappen en plein air schilderde. Dit kolossale project, dat de diverse culturen van het Iberisch schiereiland viert, slokte zijn latere jaren op en getuigt van zijn artistieke visie en uithoudingsvermogen.

Tragisch genoeg kreeg Sorolla in 1920 een beroerte terwijl hij een portret schilderde in zijn tuin in Madrid. Hij bleef drie jaar verlamd en overleed op 10 augustus 1923 in Cercedilla. Hij kreeg een staatsbegrafenis in Valencia, een bewijs van zijn status als nationale held. Zijn weduwe, Clotilde, schonk veel van zijn schilderijen en zijn huis in Madrid aan het Spaanse publiek, wat leidde tot de oprichting van het Museo Sorolla in 1932. Sorolla's invloed strekte zich uit tot een groep Spaanse schilders die bekend staan als 'sorollistas'. Tegenwoordig bevinden zijn werken zich in grote musea over de hele wereld, en zijn reputatie voor het vastleggen van het oogverblindende licht en de levendige geest van Spanje met ongeëvenaarde vaardigheid en passie blijft groeien, waardoor zijn nalatenschap als een van de grote meesters van de Spaanse schilderkunst wordt verzekerd.